Zamek Preussisch Eylau (Bagrationowsk)
Zamek założony został w latach 1325 - 1326. Pod budowę zamku
wybrano płaskie wzgórze, z trzech stron otoczone błotami i
zbiornikami wodnymi. W skrzydle wschodnim budowli najprawdopodobniej
znajdowała się brama wjazdowa, w części południowej mieściła
się kaplica zamkowa, zaś w część północnej zlokalizowana była
wieża sanitarna tzw. gdanisko. Na pierwszy piętrze zajmował
się refektarz, sala obrad, sypialnie i pomieszczenia, zajmowane
przez krzyżackiego urzędnika (pflegera). Drugie piętro pełniło
funkcję obronną. Pozostałe pomieszczenia były wykorzystywane
na cele gospodarcze.
Za czasów państwa krzyżackiego, zamek jako siedziba pflegera
pełnił funkcję centrum administracyjnego, jak również grodu
warownego broniącego od południa dostępu do stolicy regionu
- Królewca. Współcześnie znane są nazwiska dwudziestu pflegerów
krzyżackich. Wśród nich jest Konrad Wallenrod, wielki mistrz
Zakonu Krzyżackiego w latach 1391 - 1393.
W 1336 roku zamek i przylegająca osada zostały nazwane Preussisch
Eylau. W 1429 roku zamek za zasługi wojenne ofiarowany został
Henrykowi von Plauen, którego to herb rodowy stał się w czasach
późniejszych częścią herbu miasta. W kolejnych latach zamek
wielokrotnie zmieniał właściciela. Był siedzibą starostwa,
następnie mieścił się tu zarząd domeny królewskiej, jak również
w XVIII wieku przeszedł w ręce prywatne, pod nazwą Henriettenhof.
W początku XIX wieku zamek bardzo ucierpiał na skutek pożaru,
po którym nie został odnowiony i z czasem popadł w ruinę.
Do czasów współczesnych zachowały się fundamenty zamku głównego
oraz w całości gotycki spichrz. Obecnie przygotowywane są
plany zagospodarowania całego kompleksu zamkowego do celów
turystycznych.
Muzeum Historii Regionu Bagrationowsk
Na terenie powiatu Bagrationowsk, występują również
miejsca związane z wojnami napoleońskimi, powszechnie znanymi
w historii Europy. Pod Iławą Pruską, czyli obecnym Bagrationowskiem,
7 i 8 lutego 1807 roku, wojska francuskie dowodzone przez
samego Napoleona, stoczyły bitwę z rosyjską armią, dowodzoną
przez marszałka Lewina Benningsena, wspomaganą przez pruski
korpus pod dowództwem gen. Antona L'Estocqa.
Do czasów obecnych zachował się pomnik upamiętniający tę bitwę,
wzniesiony w jej pięćdziesiątą rocznicę. Pomnik położony około
1 km na południowy wschód od miasta, w kierunku granicy polsko
- rosyjskiej. Jest to wysoki obelisk wykonany z piaskowca
w kształcie neogotyckiej wieży, dekorowany medalionami z wizerunkami
dowódców wojsk sprzymierzonych przeciw armii napoleońskiej:
Benningsena, L'Estocqa oraz Christopha Friedricha Dierickiego
- dowódcy 1. dywizji w korpusie pruskim. Po bokach pomnika,
na lawetach ustawione są dwie armaty z II poł. XIX wieku.
Projekt pomnika powstał w pracowni Fryderyka Stülera, według
pomysłu króla Fryderyka Wilhelma IV.
W 1999 roku dzięki staraniom Muzeum Historii Regionu Bagrationowsk
oraz Centrum Napoleońskiego w Paryżu, na ścianie domu numer
19 przy ulicy Centralnej, stanowiącego część budynku, w którym
od 7 do 17 lutego 1807 roku mieściła się kwatera główna Napoleona,
pojawiła się tablica upamiętniająca to wydarzenie. Dom ten
od dawna nazywany był "Domem Napoleona".
Bitwie pod Iławie Pruskiej, również w samym Muzeum Historii
Regionu Bagrationowsk poświęcono dużą ekspozycję, zawierającą
między innymi makietę bitwy, na której zilustrowane jest usytuowanie
wojsk, za pomocą ołowianych figurek żołnierzy obu armii. Muzeum
posiada także pamiątki, pozostałe po obecności żołnierzy,
jak np. monety pruskie i rosyjskie, żelazne krzyżyki, sakiewki,
guziki od mundurów. Obiekty te zostały znalezione podczas
prac archeologicznych, prowadzonych na polu bitwy. Muzeum
jest także głównym inicjatorem corocznej inscenizacji bitwy,
z udziałem grup rekonstrukcyjnych z Rosji, Polski, Litwy i
Białorusi.
Prócz tego ekspozycje Muzeum prezentują pamiątki dotyczące
historii i kultury Prusów (Natangów), jak również najnowszej
historii miasta.
Muzeum organizuje także wystawy czasowe, lekcje muzealne dla
dzieci i młodzieży oraz wycieczki po mieście i okolicy śladem
pomników historycznych.
Muzeum Historii Regionu Bagrationowsk,
ul. Kaliningradzka 10, Bagrationowsk,
tel. 0074015632084, e-mail: bagrmus@rambler.ru |